Rynek finansowy w dwudziestym pierwszym wieku rozwija się niezwykle dynamicznie. Rozumie się przez to nie tylko wzrost ilościowy – wolumen transakcji w poszczególnych segmentach rynku finansowego – ale także pojawianie się nowych form alokacji posiadanego kapitału. Trzeba jednak pamiętać, że z inwestycjami wiąże się ryzyko utraty kapitału. Jego poziom różni się w zależności od specyfiki inwestycji. Czego boją się Polacy inwestujący swój kapitał? Czy ich sceptycyzm jest uzasadniony?
W co inwestują Polacy? Rynek finansowy w Polsce – liczby
Polski rynek finansowy jest dość mocno rozwinięty. Ponieważ fin tech, czyli obszar rynkowy, który jest połączeniem branży finansowej oraz nowoczesnych technologii cyfrowych, w Polsce rozwija się dość dynamicznie, Polacy chętnie angażują się w różnego rodzaju inwestycje. Sprzyjają temu takie rozwiązania jak na przykład nowoczesna bankowość internetowa (mobilna) oraz dostęp do aplikacji inwestycyjnych, które umożliwiają zakup zagranicznych instrumentów finansowych.
Ciekawych informacji w tym zakresie dostarcza przygotowany na zlecenie Fundacji Think! oraz Fundacji Citi Handlowy im. L. Kronenberga raport „Postawy Polaków wobec finansów”. Na podstawie opublikowanego zestawienia można wysnuć między innymi następujące wnioski:
- rynki finansowe obecnie cieszą się dość dużym zainteresowaniem. Podczas gdy przed wybuchem pandemii mniej niż jedna dziesiąta respondentów aktywnie inwestowała posiadany kapitał, obecnie – tzn. w 2022 roku – jest to już niemal co czwarty badany. Wciąż jednak jest to dość niski w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi, gdzie na rynku inwestycyjnym działa nawet… ponad połowa respondentów,
- lokata lub rachunek oszczędnościowy to rozwiązanie, które jest wybierane przez niemal połowę Polaków,
- mniej niż 8% jest zainteresowana akcjami,
- obligacje skarbowe – stosunkowo najbezpieczniejszy instrument oszczędzania – wybiera zaledwie 7% badanych. Podobnie przedstawia się poziom zainteresowania, jeśli chodzi o fundusze inwestycyjne.
Z pewnością dalszemu wzrostowi popularności inwestycji nie sprzyja sytuacja na rynku finansowym. Turbulencje gospodarcze spowodowane przez pandemię koronawirusa oraz konflikt zbrojny między Rosją a Ukrainą to czynniki, w efekcie których rynki – w tym także rynek finansowy – charakteryzują się wysoką zmiennością.
Ryzyko inwestycji finansowych – nie wolno o nim zapominać!
Niezależnie od sposobu działania, jaki wybiorą posiadacze kapitału, nie wolno zapominać o ważnym zagadnieniu, jakim jest ryzyko inwestycji finansowych. Przez ryzyko rozumie się poziom prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzeń o negatywnych konsekwencjach. W przypadku inwestycji finansowych jest to możliwa utrata części lub nawet całości zaangażowanego kapitału.
Niestety, ryzyka związanego z inwestycjami finansowymi nie da się całkowicie zlikwidować… co nie oznacza jednak, że próby jego ograniczenia są z góry skazane na niepowodzenie. Wydaje się, że jest wręcz przeciwnie, a jeden ze sposobów na osiągnięcie celu stanowi dywersyfikacja. Dywersyfikacja to nic innego jak podzielenie kapitału między instrumenty różniące się między sobą pod kątem ryzyka, w tym na przykład:
- aktywa o wysokim poziomie bezpieczeństwa – obligacje Skarbu Państwa, lokaty bankowe oraz konta oszczędnościowe,
- aktywa inwestycyjne o średnim poziomie ryzyka, ale podlegające rynkom regulowanym – rozumie się przez to w szczególności akcje spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych,
- inwestycje alternatywne – kryptowaluty, kruszce, drogie alkohole, samochody itp.
Struktura portfela inwestycyjnego powinna być uzależniona od oczekiwań inwestora czy bieżącej i spodziewanej sytuacji gospodarczej. Jeszcze przed przystąpieniem do jakiejkolwiek inwestycji zaleca się zdobycie wiedzy finansowej. Trzeba pamiętać, że – co do zasady – im wyższe potencjalne zyski, tym poważniejsze ryzyko.
Inwestycje mogą dać wysokie zyski. Z drugiej jednak strony nierozważne inwestowanie na rynkach finansowych to w tak niepewnych czasach podwójne ryzyko utraty zaangażowanego kapitału. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji należy więc rzetelnie przemyśleć wszelkie „za i przeciw”.
