Inflacja to zjawisko, które dotyka każdego z nas. Problem ten przekłada się na spadek realnej wartości nie tylko w odniesieniu do aktualnych dochodów, ale także – co jest równie istotne – posiadanych oszczędności. Nie powinno zatem nikogo dziwić, że w 2022 roku wyjątkową popularnością cieszą się obligacje skarbowe. Skąd bierze się tak wysoka sprzedaż obligacji Skarbu Państwa?
Detaliczne obligacje skarbowe – na czym polega to rozwiązanie?
Na czym polega inwestowanie w obligacje skarbowe? Idea tego rozwiązania jest dość prosta. Posiadacz kapitału nabywa papiery emitowane przez Skarb Państwa, z których każdy ma nominalną wartość 100 złotych. Po określonym czasie otrzymuje on odsetki. Sposób, w jaki ustala się ich wysokość, a także termin zapadalności obligacji są określone w prospekcie emisyjnym. Można zatem powiedzieć, że poprzez zakup obligacji obywatele pożyczają państwu pieniądze na prowadzoną przez nie działalność. Wynagrodzeniem są dla nich odsetki wypłacane przez państwo.
Oszczędzający chętnie decydują się na zakup obligacji skarbowych, ponieważ są one emitowane przez państwo. Jest to znacznie bardziej wiarygodny dłużnik np. w porównaniu z przedsiębiorstwami prywatnymi narażonymi na kryzysy rynkowe. Ponadto, zakup obligacji zapewnia dochody, których wysokość da się przewidzieć; tymczasem w przypadku akcji itp. inwestor nie może być pewny przyszłych dochodów.
Zalety te w dużej mierze sprawiają, że przeciętny Kowalski przedkłada obligacje skarbowe nad inne formy lokowania oszczędności. Nie jest to optymalny sposób pomnażania kapitału, ale – w porównaniu np. z obrotem akcjami spółek GPW – nie wymaga tak uważnego śledzenia bieżącej sytuacji rynkowej itp.
Obligacje skarbowe – oferta
Oferta obligacji skarbowych w lipcu 2022 roku obejmowała instrumenty finansowe, które można podzielić na trzy główne kategorie. Są one następujące – obligacje:
- stałoprocentowe – obecnie dostępne są jedynie obligacje inwestycyjne 3-miesięczne;
- zmiennoprocentowe indeksowane inflacją. W pierwszym roku oszczędzania stopa zwrotu jest stała (np. 6% w przypadku obligacji czteroletnich), z kolei kolejne okresy (lata) odsetkowe to rentowność uzależniona od poziomu inflacji w danym okresie. Obligacje indeksowane inflacją mają następujące okresy zapadalności: 4, 6, 10 oraz 12 lat;
- zmiennoprocentowe o rentowności uzależnionej od poziomu stopy referencyjnej NBP. W ofercie dostępne są papiery o rocznym i dwuletnim okresie zapadalności. Te drugie dają oprocentowanie dodatkowo powiększone o marżę inflacyjną.
Rekordowa sprzedaż obligacji
W 2022 roku zanotowano rekord sprzedaży obligacji skarbowych. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Ministerstwo Finansów w czerwcu 2022 roku sprzedaż obligacji osiągnęła poziom około czternastu miliardów złotych. Blisko połowa z nich (ok. 5,7 miliarda złotych) to roczne obligacje referencyjne, których rentowność jest zmienna i uzależniona od polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego.
Dla porównania, w analogicznym okresie dwa lata wcześniej sprzedano obligacje skarbowe o wartości wynoszącej około miliarda złotych.
Tak duży wzrost zainteresowania tą formą oszczędzania można dość łatwo wytłumaczyć. Powodem rosnącego popytu na obligacje jest przede wszystkim wzrost ich rentowności o kilka punktów procentowych. W efekcie w 2022 roku papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa stały się całkiem opłacalnym (choć nie stuprocentowo skutecznym) sposobem na ochronę kapitału przed procesami inflacyjnymi.
Sprzedaż obligacji w 2022 roku
Niestety, nawet obligacje skarbowe indeksowane inflacją nie są w stanie w stu procentach ochronić nas przed wzrostami cen obserwowanymi w ostatnich miesiącach. Z drugiej jednak strony warto zainteresować się tym rozwiązaniem, jeżeli szukamy sposobu na regularne dochody z niskim poziomem ryzyka.
Oczywiście, przed podjęciem decyzji inwestycyjnych trzeba rzetelnie przeanalizować za i przeciw. Obligacje skarbowe, choć stosunkowo bezpieczne, także są obarczone ryzykiem (nawet jeśli jest ono niskie).
