dictionary-emptydownloadfacebookinstagramlinkedinmessage-errormessage-successpersonpointerpress-emptytimetwitter

Inflacja i deflacja równocześnie – efekt Cantillona i biflacja

Assay Group

Co to jest inflacja i deflacja? Zjawiska te należą do jednych z najważniejszych w ekonomii. Zasadniczo, obydwa te pojęcia stanowią swoje przeciwieństwo. Z drugiej strony, współczesna gospodarka jest tak dynamiczna i różnorodna, że inflacja oraz deflacja mogą wystąpić równocześnie – zachodzi wówczas tzw. efekt Cantillona.

Inflacja a deflacja – jaka jest różnica?

Wbrew pozorom, zrozumienie istoty obydwu tych terminów nie powinno być trudne nawet dla osoby, która nie ma wykształcenia ekonomicznego. Inflacja to ŚREDNI wzrost cen towarów i usług w danym okresie. Przykładowo, roczna stopa inflacji na poziomie 5 procent oznacza, że towary konsumpcyjne, przemysłowe itd. podrożały w ostatnim roku przeciętnie o 5 procent. Za główne przyczyny inflacji uznaje się zazwyczaj:

  • wzrastające koszty produkcji wynikające np. ze wzrostu cen surowców lub podatków;
  • wzrost ilości (podaży) pieniądza w obiegu mający swoje źródło w konieczności sfinansowania przez państwo nadmiernego deficytu budżetowego.

Deflacja jest zjawiskiem przeciwnym i polega na obniżaniu się średnich cen produktów dostępnych na rynku. Jest ona czasem określana także jako inflacja o ujemnej stopie. Choć ogólny spadek poziomu cen jest często uznawany za zjawisko pozytywne, to trzeba pamiętać także o drugiej stronie medalu – obniżanie się cen ma często źródło w cięciu przez przedsiębiorstwa kosztów produkcji. Ma to miejsce najczęściej podczas recesji gospodarczej, kiedy firmy starają się pozbyć nadwyżek zapasów.

Efekt Cantillona, czyli inflacja i deflacja równocześnie

Współwystępowanie inflacji i deflacji zaobserwował już Richard Cantillon – ekonomista żyjący na przełomie siedemnastego i osiemnastego stulecia. Jednym z najważniejszych elementów stworzonej przez niego myśli jest pogląd nazwany od jego nazwiska efektem Cantillona. Stworzona przez niego teoria dystrybucji zakłada, że wskutek zwiększenia podaży pieniądza trafia on do gospodarki i uczestniczących w niej podmiotów – przedsiębiorstw, konsumentów, banków itd. – na różne sposoby (w zależności od tego, jakie zostaną zastosowane strategie dystrybucji).

Co ważne, efekt Cantillona działa niezależnie od tego, w jaki sposób stworzono nowy pieniądz (kilkaset lat temu miało to miejsce zazwyczaj wskutek okrycia nowych złóż złota lub srebra, zaś obecnie zwiększenie podaży odbywa się poprzez „dodruk” przez krajowe banki centralne).

Przykładowo, jeśli rząd postanowi wyemitować nowy pieniądz i przeznaczyć go na transfery socjalne dla rodzin wieloletnich, to w efekcie zwiększy się popyt na artykuły dziecięce, ubranka i zabawki. Z kolei w sytuacji, gdy państwo postanowi zwiększyć podaż pieniądza poprzez skup obligacji od banków, to pieniądz trafi do instytucji bankowych, które następnie przeznaczą go na przykład na inwestycje na rynku finansowym czy kredyty hipoteczne.

W efekcie, ceny poszczególnych dóbr zaczynają wzrastać (w omawianych przykładach są to artykuły dziecięce, papiery wartościowe oraz ceny mieszkań), podczas gdy w przypadku innych produktów ceny mogą rosnąć wolniej, a nawet spadać. To właśnie dlatego na ogłaszaną przez GUS stopę inflacji należy patrzeć z pewnym dystansem, ponieważ ogólna informacja pokazuje jedynie, jaki był ŚREDNI wzrost cen. Aby wyciągnąć dokładniejsze wnioski, należy przeanalizować dane dotyczące cen w poszczególnych sektorach gospodarki.

Wpływ deflacji oraz inflacji na gospodarkę

Jaki wpływ na gospodarkę ma inflacja i deflacja? Skutki ekonomiczne inflacji i deflacji mogą być różne w zależności od specyfiki danej sytuacji, zmiany struktury cen itd., aczkolwiek przyjmuje się, że zjawiska te prowadzą m.in. do:

  • zmiany rozkładu dochodów – w największym stopniu na inflacji tracą oszczędzający (obniżenie się realnej wartości pieniądza w czasie) oraz
  • spadek opłacalności produkcji dóbr przez przedsiębiorstwa (muszą one w celu zdobycia klientów obniżać ceny oferowanych dóbr, co przekłada się na pogorszenie rentowności);
  • pogłębienia recesji – w wyniku deflacji konsumenci starają się odwlekać zakupy, czekając na dalszy spadek cen. Podobnie jest w przypadku
  • podwyższonej inflacji, ponieważ przedsiębiorstwa w obawie przed koniecznością dalszego podnoszenia płac nominalnych decydują się na redukcję zatrudnienia);
  • spadku zaufania do pieniądza.

Inflacja a deflacja. Podsumowanie

Zjawiska inflacyjne oraz deflacyjne to procesy, które w bezpośredni sposób wpływają nie tylko na kondycję gospodarki w ujęciu makroekonomicznym, ale także na stan naszych finansów. To właśnie dlatego każdy powinien posiadać przynajmniej podstawową wiedzę na ten temat i rozwijać ją poprzez lekturę pozostałych artykułów dostępnych na naszej stronie.

 Poprzedni artykuł Następny artykuł 
Masz pomysł na artykuł sekcji blog? Chcesz podzielić się przemyśleniami? Napisz do nas!

Informacja o przetwarzaniu danych osobowych
W związku z udzieleniem zgody/zgód o których mowa powyżej, zgodnie z Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Assay oraz przyjmuję do wiadomości, że:

  1. Administratorem moich danych osobowych jest:
    Assay Management Sp. z o.o. Assay Alternatywna Spółka Inwestycyjna S.K.A ul. Cybernetyki 19 B, 02-677 Warszawa
    KRS: 0000793021, NIP: 5213870087, REGON: 383754050
  2. Mogę skontaktować się z Inspektorem Ochrony Danych – Dariusz Chmielewski - pod adresem emai: iod@assay.pl
  3. Cele przetwarzania moich danych osobowych tożsame są z celami wskazanymi w Polityce prywatności
  4. Odbiorcami Moich danych osobowych są organy uprawnione na podstawie przepisów prawa do otrzymania Moich danych osobowych.
  5. Moje dane osobowe przechowywane będą przez okres niezbędny do realizacji usługi.
  6. Posiadam prawo do:
    • dostępu do Moich danych – Art. 15 RODO,
    • sprostowania Moich danych – Art. 16 RODO,
    • bycia zapomnianym (wniesienia o usunięcie Moich danych) – Art. 17 RODO,
    • ograniczenia przetwarzania Moich danych – Art. 18 RODO,
    • przeniesienia Moich danych – Art. 20 RODO,
    • wniesienia sprzeciwu oraz do niepodleganiu decyzji opartych na zautomatyzowanym przetwarzaniu – Art. 21 RODO,
    • wniesienia skargi do organu nadzorczego – Art. 77 RODO.
  7. Moje dane osobowe nie będą przekazywane do państw trzecich oraz państw spoza Europejskiego obszaru gospodarczego.
  8. Podaję dane osobowe dobrowolnie, lecz są one niezbędne do realizacji usług, w tym celów ich przetwarzania.
Polecane artykuły: