Naturalną cechą funkcjonowania systemu gospodarczego jest jego cykliczność. Gospodarka nie jest systemem o statycznym charakterze, a jeśli istnieje określenie, którym można ją opisać, z pewnością będzie to dynamika. Jedną z faz w stale zmieniającej się gospodarce wolnorynkowej jest rozwój gospodarczy.
Wzrost gospodarczy a rozwój gospodarczy
Częstym błędem, który popełniają w szczególności osoby niezwiązane zawodowo z ekonomią, jest traktowanie pojęć „wzrost gospodarczy” oraz „rozwój gospodarczy” (czasem stosuje się również nazwę rozkwit gospodarczy) jako określeń o takim samym znaczeniu. Tymczasem, terminy te odnoszą się do różnych kwestii, choć wydźwięk obydwu jest pozytywny.
Przez wzrost gospodarczy rozumiemy głównie zmiany o charakterze ilościowym. Cechami charakterystycznymi dla wzrostu gospodarczego będą zatem między innymi: obniżający się poziom bezrobocia, dobre tempo wzrostu produktu krajowego brutto czy niska inflacja. Tymczasem, ważne są nie tylko ilościowe, ale także jakościowe zmiany w gospodarce, przez co rozumie się rozwój nowoczesnych technologii cyfrowych, wprowadzanie nowych metod organizacji pracy itp. Oprócz tego istotne są również takie zagadnienia ekonomiczno-społeczne jak na przykład:
- wydłużenie przeciętnej długości życia,
- wzrost jakości usług świadczonych przez szeroko rozumiany sektor publiczny. Zdaniem wielu współczesnych ekonomistów dobrze funkcjonujące szkoły czy dobrze zaopatrzone szpitale są ważniejsze niż to, że przedsiębiorstwa prywatne wyprodukowały o 5% więcej wyrobów niż rok wcześniej,
- zmiany w strukturze konsumpcji i produkcji. Generalnie przyjmuje się, że lepiej rozwinięta jest ta gospodarka, w której dominują podmioty należące do szeroko pojętego sektora usługowego (bankowość, finanse, usługi księgowe, konsultingowe czy informatyczne), podczas gdy takie dziedziny jak przemysł produkcyjny oraz rolniczy zaczynają być w coraz większym stopniu wypierane oraz poddawane automatyzacji.
Dążenie do stabilnego, długookresowego rozwoju gospodarczego powinno być celem każdego państwa. Z drugiej jednak strony trzeba mieć na uwadze, że pomiar tempa rozwoju gospodarczego nie jest prostym zadaniem. Wręcz przeciwnie: stosuje się wprawdzie takie wskaźniki jak na przykład HDI (z ang. Human Development Index), ale pełne zbadanie poziomu rozwoju to zadanie czasochłonne. Last but not least, rozwój gospodarczy to kategoria, które jest w porównaniu ze standardowym wzrostem znacznie bardziej wieloaspektowa.
Co to jest rozwój gospodarczy?
Rozwój gospodarczy to zjawisko korzystne dla gospodarki, ale jego osiągnięcie wymaga odpowiedniej sytuacji. Jeśli chodzi o czynniki wpływające na rozwój gospodarczy, to można wyróżnić tu m.in. następujące determinanty:
- dobrze wykształcone i wykwalifikowane społeczeństwo, które dostarcza siły roboczej przedsiębiorstwom wytwarzającym towary oraz usługi,
- nowoczesna infrastruktura techniczna, w tym między innymi drogi,
- stabilna sytuacja makroekonomiczna, która przekłada się na dobry klimat inwestycyjny,
- jasne, przejrzyste przepisy dotyczące opodatkowania i oskładkowania prowadzonej działalności biznesowej. Im bardziej zawiłe jest prawo oraz im częstsze są jego modyfikacje, tym słabsze są chęci przedsiębiorców do rozwijania działalności biznesowej w danym państwie.
Rozwój gospodarki w Polsce – skąd czerpie się podstawowe dane empiryczne?
Jeśli chodzi o rozwój gospodarki w Polsce, to wiele szczegółowych informacji dostarcza nam Główny Urząd Statystyczny. Efektem prac prowadzonych przez ten podmiot są okresowe raporty (w zależności od typu danych publikuje się je na przykład w odstępach miesięcznych, kwartalnych, półrocznych czy rocznych). Oprócz tego badaniem gospodarki zajmują się takie organizacje pozarządowe jak na przykład FOR, czyli Forum Obywatelskiego Rozwoju.
Konsumpcja a rozwój gospodarczy i społeczny
Ważnym elementem rozwoju gospodarczego i społecznego jest konsumpcja, czyli wydatki dokonywane przez osoby prywatne w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb oraz rozrywki. Oczywiście, nie oznacza to jeszcze, że konsumpcja jest jedynym elementem dochodu narodowego. Oprócz tego ważne są również następujące elementy:
- inwestycje,
- wydatki rządowe, w tym na przykład nakłady na transfery socjalne.
Rozwój gospodarczy to zdecydowanie jedno z ważniejszych pojęć, jeśli chodzi o funkcjonowanie współczesnej gospodarki. Stabilny rozwój gospodarczy to podstawa konkurencyjności gospodarki oraz zadowolenia społecznego.
