W wielu przedsiębiorstwach przeprowadzana jest operacja polegająca na wycenie wartości danej jednostki. Dzięki temu możliwe jest dostarczenie zainteresowanym podmiotom cennych informacji na temat spółki. Bardzo często okazuje się, że wnioski wynikające z wyceny (dochodowej, ale także przeprowadzonej według innych metod) znacząco wykraczają poza standardowe informacje umieszczane w sprawozdaniach finansowych przedsiębiorstw. Na czym polega wycena spółki metodą dochodową?
Wycena dochodowa, czyli sposób na miarodajną ocenę przedsiębiorstwa
Jak sama nazwa wskazuje, podstawą takiego podejścia są dochody osiągane przez analizowaną jednostkę. Inne obszary finansów przedsiębiorstw, w tym między innymi wartości aktywów, odgrywają w tym podejściu znacznie mniejszą rolę.

W wycenie dochodowej bierze się pod uwagę przede wszystkim dochody, które mogą być rozumiane w następujący sposób:
DCF, czyli Discounted Cash Flow (zdyskontowane przepływy pieniężne),
dywidendy,
oraz wiele innych.
Na uwagę zasługuje przede wszystkim metoda DCF, czyli zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Wariant ten skupia się na projekcji dochodów przedsiębiorstwa osiąganych w przyszłości. W warunkach turbulentnego otoczenia rynkowego konieczne jest wówczas dokonanie rzetelnych prognoz oraz uwzględnienie zmienności wartości pieniądza w czasie – np. pod wpływem inflacji czy wahań kursów walutowych. Proces „uzgadniania” wartości przyszłych, planowanych przepływów jest nazywany dyskontowaniem.
Do ustalenia wartości zgodnie z podejściem DCF wykorzystuje się zysk operacyjny (różnica przychodów i kosztów z podstawowej działalności operacyjnej) skorygowany m.in. o wartość odpisów amortyzacyjnych, podatek dochodowy oraz planowane wydatki inwestycyjne.
Przedstawiona tu istota podejścia DCF sprawia, że jest to jedna z najtrudniejszych, ale zarazem niezwykle miarodajna metoda wyceny. Jej przeprowadzenie wymaga m.in. znajomości specyfiki działania badanego przedsiębiorstwa.
Ciekawym podejściem jest także oparcie się na dywidendach. To, w jakiej wysokości oraz jak często były one wypłacane na przestrzeni kilku ostatnich lat, w połączeniu z analizą otoczenia rynkowego spółki, pozwala na wycenę wartości jednostki. Jest to podejście skierowane do obecnych i potencjalnych udziałowców.
Do kogo kierowane są informacje na temat wartości dochodowej przedsiębiorstwa?
Praktyka biznesowa pokazuje, że metoda dochodowa w zakresie wyceny podmiotu to podejście, którym są zainteresowane takie grupy podmiotów (interesariuszy) jak między innymi:
- dawcy kapitału,
- podmioty zainteresowane przeprowadzeniem operacji z zakresu M&A (Mergers and Acquistitions).
- akcjonariusze.
- Jedną z ważniejszych grup, które przeprowadzają dochodowe metody wyceny, są dawcy kapitału. Przez pojęcie to rozumie się przede wszystkim banki, firmy leasingowe i faktoringowe, ale także podmioty działające w ramach venture capital. Te ostatnie inwestują powierzony im kapitał głównie w młode, ale perspektywiczne startupy z branż związanych z nowoczesnymi technologiami.
Odbiorcami wyceny dochodowej są także podmioty zainteresowane zakupem (przejęciem) danego przedsiębiorstwa lub jego części oraz jednostki analizujące opłacalność przeprowadzenia fuzji.
Istotni są także akcjonariusze. Dotyczy to w szczególności wyceny firm notowanych na giełdach papierów wartościowych, ale także takich jednostek, których udziały nie są przedmiotem publicznego podmiotu. Dla tej grupy odbiorców wartość dochodowa jest ważna i stanowi jeden z czynników decydujących o zakupie lub sprzedaży akcji spółki.
Metody dochodowe wyceny – wady
Dochodowa metoda wyceny wartości przedsiębiorstwa to rozwiązanie, które cieszy się popularnością z uwagi na niewątpliwe walory informacyjne. Z drugiej strony należy pamiętać o pewnych słabościach wynikających z wyboru takiego podejścia. Przede wszystkim, podejście dochodowe jest dość skomplikowane w porównaniu z np. wyceną majątkową. Ponadto, prognozy Zarządu badanej firmy dotyczące przyszłych przychodów i zysków mają bardzo często charakter uznaniowy. Zweryfikowanie ich poprawności jest niekiedy bardzo trudne.
Podsumowanie
Metoda dochodowa cechuje się, w porównaniu z wieloma innymi typami wyceny, wysokim poziomem dokładności. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie cennych informacji na temat wartości danego podmiotu. Należy jednak przy tym pamiętać, że sama wycena to jeszcze nie wszystko. Aby móc rzetelnie ocenić potencjał przedsiębiorstwa, konieczne jest także posiadanie wiedzy na temat danej branży, wizerunku danego przedsiębiorstwa w oczach klientów oraz przynajmniej odrobiny zmysłu biznesowego.